KUCHNIA JAPOŃSKA

OMLET PO JAPOŃSKU – TAMAGOYAKI (TAMAGO)

Japoński omlet, podobnie jak jego zachodnie odpowiedniki, to jedno z najprostszych, domowych dań japońskiej kuchni. Ze względu na swój łagodny słodko-słonawy smak, tamagoyaki są lubiane niemal przez wszystkich mieszkańców Japonii – od zabieganych pracusiów po maluchy, którym rodzice pakują pokrojone w plasterki omlety do śniadaniowych pudełek bento. Zobacz, czym różnią się japońskie tamago od naszych popularnych omletów i sprawdź, jak samodzielnie przygotować japoński przysmak.

Tamagoyaki – japoński omlet do sushi i nie tylko

Gotowe do spożycia tamagoyaki, czyli po prostu „smażone jajko”, swoim wyglądem przypomina ściśle zwiniętego naleśnika, pokrojonego w niewielkie plastry – podobne do kawałków sushi. Miłośnicy lekkiej, puszystej konsystencji tamago porównują je również do… ciasta francuskiego. Skojarzenie to wynika z warstwowej struktury japońskich omletów, która odróżnia potrawę od znanych nam jajecznych dań. Japończycy jadają doprawione na różne sposoby tamagoyaki w formie szybkiego, lekkiego śniadania lub jako dodatek do sushi. Kawałki puszystego omleta pakowane są również do bentō – typowych śniadaniówek japońskich uczniów.

Omlet tamago – co to jest?

Choć warstwowe omlety bardzo często lądują na japońskich talerzach, a dzieci niezmiennie uwielbiają ich słodkawy smak, tamagoyaki nie jest od dawna związane z tradycją japońskiej kuchni. Trudno się dziwić – przed okresem Edo (1603-1868) w jadłospisie Kraju Kwitnącej Wiśni jajka praktycznie nie występowały. Tamago nie pojawia się jednak również w książkach kucharskich z połowy XVIII wieku, w których zaczęły być zamieszczane przepisy z wykorzystaniem jaj. Przyczyn tak późnego pojawienia się japońskich omletów szukać należy w pozostałych składnikach dania. Cukier oraz mirin – słodka przyprawa w płynie o 14-procentowej zawartości alkoholu – niezbędne dla zachowania miękkości i puszystej konsystencji omletów, stanowiły wówczas towar ekskluzywny i zbyt drogi dla większości Japończyków. Dlatego też pierwsze tamagoyaki w obecnej formie zaczęto smażyć dopiero w drugiej połowie XIX wieku.

Sumo, baseball i tamagoyaki

Do czasów II wojny światowej cena jajek nie była na tyle przystępna, by omlety mogły stać się powszechnym gościem na japońskich stołach. Sytuacja zmieniła się dopiero w latach 50. XX wieku, kiedy japoński rząd zaczął zachęcać rodziców do włączenia do diety najmłodszych większej ilości białka. Władze wspierały jednocześnie hodowlę kur, co przyczyniło się do stopniowego spadku cen jajek i ich coraz powszechniejszego stosowania w codziennej kuchni. Tamagoyaki szybko zyskały ogromną popularność – szczególnie wśród dzieci. W latach 60. mówiło się o nich nawet jako jednym z trzech największych – obok Taihō (japońskiego mistrza sumo) oraz Kyojin (baseballowej drużyny Yomiuri Giants) – ulubieńców małych Japończyków. Do dziś tamagoyaki są uwielbiane przez maluchy, które zabierają je do szkoły w starannie zapakowanych bentō.

Jak zrobić tamagoyaki

Przepis na tamagoyaki – jak na omleta przystało – nie należy do skomplikowanych, jednak do jego przygotowania niezbędna jest pewna wprawa, a najlepiej również… specjalna, prostokątna patelnia. Tak, tym, co odróżnia tamago od „naszych” omletów jest również ich kształt. Oryginalnie japońskie danie przyrządza się na kanciastej patelni, na której łatwiej jest zwijać jego poszczególne warstwy. Do jajecznej masy dodaje się wspomniany już cukier, mirin, olej, a także sos sojowy i sól. To właśnie dzięki takiej kombinacji przypraw, tamagoyaki zyskują swój wyjątkowy słodko-słonawy smak. Pierwszą cieniutką warstwę omleta smaży się krótko na rozgrzanym oleju, a następnie – gdy tylko się zetnie – zwija się ją przy pomocy szpatułki i „spycha” na jedną stronę patelni. Kolejną porcję jajek wylewa się tak, by spłynęła również pod wcześniej podsmażony rulon. Patelnię warto przez cały czas trzymać w ręku, by móc ustawiać ją nad ogniem w sposób, który uchroni wcześniejsze warstwy przed zbytnim wysmażeniem. Gdy kolejna warstwa zacznie się ścinać, spychamy ją tak, by owinęła wcześniejszą. Czynność należy powtarzać aż do wykorzystania całej jajecznej masy. Gdy wszystkie są już gotowe, zwinięty omlet przekłada się na bambusową matę do sushi, by uformować z niego kształtny walec. Rulon bywa również spłaszczany, tak by jego przekrój miał kształt prostokąta.

Nigiri tamago i inne przepisy na tamagoyaki

Łagodne i uniwersalne w smaku tamagoyaki sprawdzają się zarówno jako dziecięce drugie śniadanie, jak i przystawka lub dodatek do japońskich dań głównych czy sushi. Jedną z popularnych form serwowania tamago, którą spotkać można również w polskich barach sushi, jest nigiri tamago. To niewielka porcja zbitego ryżu przykryta kawałkiem warstwowego omleta i owinięta cienkim paseczkiem nori. Tamagoyaki podaje się jednak również jako samodzielną przekąskę, delikatnie skropioną sosem sojowym. Jajeczne omlety są tak popularne, że w Japonii pojawiają się nawet jako dodatek w… McDonaldzie!

To jak? Dasz się skusić na puszystego omleta w japońskiej odsłonie? Spokojnie, nie musisz przejmować się specjalnym kształtem patelni – tamagoyaki z powodzeniem usmażysz również na tradycyjnej, okrągłej patelni. Do przygotowania japońskiego omleta potrzebne Ci będą:

  • 4 duże jajka
  • 1 łyżeczka sosu sojowego
  • 1 łyżka mirinu (lub sake)
  • 1 łyżka wywaru dashi (opcjonalnie)
  • 2 łyżeczki cukru
  • ¼ łyżeczki soli
  • 1 łyżka oleju roślinnego

Choć przygotowanie tamago może wydawać się nieco udziwnione i żmudne, w rzeczywistości zajmuję tylko kilka chwil. Warto poświęcić je by móc rozkoszować się wyjątkową konsystencją puszystych japońskich omletów. Smacznego!

pozostałe ARTYKUŁY